Ratusz zbudowany w drugiej połowie XIII w. Od 1337 r. stanowił siedzibę Rady Miejskiej. Obecny wygląd uzyskał po przebudowie w latach 1873-1875. Wieża ratuszowa (47 m), do której prowadzi gotycki portal z XIV-XV w.,  powstała nieco później. Górną krawędź wieży zamyka taras widokowy z ozdobną ażurową galerią i późnorenesansowym hełmem z iglicą zakończoną pozłacaną kulą.

Wieża ratuszowa zbudowana jest na planie kwadratu. Do jej wnętrza prowadzą dwa wejścia ozdobione ostrołukowymi ceglanymi portalami. Na początku XVII wieku dzięki bogatemu cechowi tkackiemu uzyskała piękną balustradę z herbem miasta i godłem Habsburgów. W posadzkę wmurowana jest zagadkowa płyta astrologiczna o nieznanym datowaniu. Z galerii wieży można podziwiać przepiękne panoramy na całą Kotlinę Dzierżoniowską z zamykającymi ją Górami Sowimi, Masywem Ślęży, Wzgórzami Kiełczyńskimi i Gilowskimi.

Na wieży od południowej strony (poniżej tarczy zegarowej) znajduje się kopia zaginionej w latach 80. postaci z bębenkiem, upamiętniająca legendarnego dobosza ratującego miasto z opresji podczas oblężenia przez wojska szwedzkie.

Wchodząc na wieżę ratuszową można zobaczyć mechanizm zabytkowego zegara, wskazującego czas mieszkańcom Dzierżoniowa już od kilku wieków. Przy nim zamontowano panel, dzięki któremu można poznać historię dzierżoniowskiego czasomierza, wybierając jeden z czterech języków (polski, angielski, niemiecki lub czeski). Mechanizm zegara wyprodukowano i zamontowano w 1882 r. Od tego czasu był on wielokrotnie przebudowywany i modernizowany. W sumie pracował nieprzerwanie ponad 100 lat. Tarcze zegarowe mają średnicę blisko 2 metrów, a wskazówka minutowa – niemal metr. Zegar zbudowany jest w klasycznym układzie z wahadłem, napęd uzyskiwano z energii kinetycznej dwóch obciążników. Pierwotnie nakręcano go za pomocą korby, co wymagało codziennej opieki. Ze względu na brak specjalistów oraz bardzo wysokie koszty związane z utrzymaniem pracy mechanizmu w 1997 r. podjęto decyzje o jego zatrzymaniu. Od tamtego czasu wskazówki sterowane są elektronicznie. W 2013 r. przy okazji remontu ratusza tarczę zegarową wymieniono na nową, stylizowaną na XVII-wieczną.

W dolnej części wieży dzierżoniowskiego ratusza znajduje się warsztat menniczy, który jest rekonstrukcją XIV-wiecznej Mennicy Miejskiej. Samodzielnie można tam wybić niezapomnianą pamiątkę - kopię halerza z 1352 roku z inicjałami MCR (Moneta Civitas Rychbach) na awersie i dolnośląskim orłem na rewersie. Przywilej bicia takiej monety nadał mieszczanom ówczesnego Rychbachu książę piastowski Bolko II. W mennicy bije się także inne monety okolicznościowe i kopie numizmatów oraz organizuje pokazy mennicze, które polegają na udziale zwiedzających w procesie produkcji monet kruszcowych. Wejście do mennicy prowadzi przez Centrum Informacji Turystycznej. Można tutaj zakupić mapy, foldery, ulotki, widokówki, publikacje o mieście i Górach Sowich, souveniry i pamiątki oraz uzyskać informacje o aktualnej ofercie turystycznej.